خانه ملت- فائزه ظهیری؛ در نگاه اول، سفرهای استانی دکتر محمدباقر قالیباف شبیه بسیاری از سفرهای مسئولان ارشد کشور است: حضور در دانشگاه، بازدید از کارخانه، شرکت در جلسات و سخنرانی. اما آنچه این سفرها را از قالبهای رسمی جدا میکند، ترکیب سه حرکت همزمان است: تبیین سیاستها برای نسل جوان و محیطهای دانشگاهی، شنیدن مشکلات از زبان تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی و پیگیری پساسفر.
این گزارش، روایت جامعی است از سفرهای رئیس مجلس به استانهای مازندران، خراسان رضوی، گیلان، گلستان، آذربایجان غربی، یزد، خوزستان، سمنان، خراسان شمالی و قم؛ سفرهایی که محور اصلیشان «تبیین»، «شنیدن» و «پیگیری» بود.
دکتر قالیباف بخش اصلی برنامههای خود در جریان سفرهای استانی را به دیدار با دانشجویان اختصاص داد. تبیین «آینده ایران»، «نقش مردم در حکمرانی»، «ساختارهای برنامه هفتم»، «مسیر اجرای کالابرگ الکترونیک»، «لزوم شفافیت آرا» و «ضرورت اصلاح رابطه دولت و ملت» محور ثابت این دیدارها بود.
این بخش از سفرها یک پیام روشن داشت؛ سیاستگذاری بدون گفتوگو و اقناع عمومی، حکمرانی را فرسوده میکند.
بخش دوم سفرها، جلسات اقتصادی و بازدید از کارخانهها و واحدهای تولیدی و پروژههای صنعتی بود. صحبت مستقیم با مردم در هر کجای این بازدیدها، پای ثابت برنامهها بودند.
در این جلسات، بهجای آنکه مسئولی از پشت تریبون حرف بزند، تولیدکننده مستقیم حرف میزد و دکتر قالیباف معمولاً محور بحث را روی اهمیت نقش تسهیلگری دولت بهجای تنظیمگری، تأمین منابع اعتباری از طریق مولد سازی متمرکز میکرد.
برخلاف سنت رایج که سفر تمام میشود و گزارش بایگانی، دکتر قالیباف درباره برخی استانها بهویژه گلستان پس از سفر جلسات تکمیلی در تهران برگزار کرد؛ از جمله پیگیری دستورات اجرایی و ادامه جلسات با مجمع نمایندگان استان و دستگاهها برای رفع مسائل استان.
آذر ۱۴۰۳ | مازندران: تبیین در دانشگاه و گفتوگو با جامعه تولیدی
نخستین سفر این دوره در آذر ۱۴۰۳ به مازندران انجام شد. تمرکز اصلی سفر، نشست با دانشجویان و اساتید بود؛ مباحثی چون آینده حکمرانی، نقش مردم در اقتصاد، ضرورت توسعه متوازن و چالشهای سیاستگذاری در برنامه هفتم محور سخنان او بود.
در ادامه، او در جمع فعالان اقتصادی و کشاورزی استان حضور یافت و پای صحبت تولیدکنندگان نشست. محورهای مطرحشده شامل مشکلات نقدینگی، دسترسی به بازار و موانع اداری در مسیر صادرات محصولات کشاورزی بود.
رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان در این بخش بر اهمیت تسهیلگری مدیریت استانی، مولدسازی و چرخه کامل ارزش افزوده کشاورزی تاکید کرد.
دی ۱۴۰۳ | مازندران: تکمیل گفتوگوهای پیشین و تمرکز بر تولید
سفر دوم به مازندران، ادامه منطقی سفر آذرماه بود. در این سفر، جلسات تخصصی دیگری با تولید کنندگان برگزار شد و برخی از مشکلات مطرحشده در سفر قبلی مجدداً پیگیری شد. برخلاف دیدگاههای رایجی که سفرهای تکراری را بیفایده میدانند، این سفر از جنس پیگیری مرحلهای بود.
دی ۱۴۰۳ | تربتحیدریه، خراسان رضوی: روایت اقتصاد محلی از زبان مردم
سفر به تربتحیدریه با تمرکز جدی بر واحدهای تولیدی انجام شد. مشکلات تولیدکنندگان و واحدهای صنعتی کوچک در صدر گفتوگوهابود. دکتر قالیباف در این سفر دوباره بر پیام ثابت خود تکیه کرد؛ اگر دولت تسهیلگر باشد، مردم اقتصاد را پیش میبرند. در نشست دانشگاهی تربتحیدریه نیز، او به ضرورت بازگشت مجلس به ریل نظارت واقعی و اجرای ماده ۱۱۸ برنامه هفتم در راستای نظارت دقیق بر اجرای این قانون پرداخت.
بهمن ۱۴۰۳ | یزد: نظارت میدانی بر صنعت، آب و حکمرانی اقتصادی
دکتر قالیباف در ادامه سفرهای نظارتی خود در بهمن ۱۴۰۳ به یزد رفت؛ سفری که محور اصلی آن پایش مسائل آب، صنعت، معیشت و حکمرانی اقتصادی بود. او ابتدا در افتتاح کارخانه فولاد سازی۲ اشکذر حضور یافت؛ پروژهای که با هدف تکمیل زنجیره تولید و افزایش ظرفیت صنعتی استان راهاندازی شده بود. رئیس مجلس در ادامه، طی نشستهایی جداگانه با فعالان فرهنگی و اجتماعی، تشکلهای دانشجویی یزد و فعالان اقتصادی و کارآفرینان، مهمترین مسائل استان را بهصورت مستقیم از زبان مردم، دانشجویان و تولیدکنندگان شنید و به سوالات آنها پاسخ داد.
در جلسه شورای اداری یزد، دکتر قالیباف بار دیگر بر اجرای طرح کالابرگ الکترونیک برای ۷ دهک تأکید کرد و گفت کالابرگ الکترونیک باید شامل «اقلام غذایی و حتی جهیزیه» باشد تا معیشت خانوارها تقویت شود. او با اشاره به چالش آب و حضور اتباع در یزد، قول پیگیری مستقیم این مسائل در تهران را داد.
در نشست با فعالان اقتصادی، دکتر قالیباف صریحاً از هدررفت منابع و رویکردهای ناکارآمد دولتی انتقاد کرد و گفت: وظیفه دولت تسهیلگری است، نه تنظیمگری. قدرت واقعی اقتصادی در دست مردم است. او اجرای قانون تسهیل صدور مجوزها را یکی از پایههای اصلاح حکمرانی اقتصادی دانست و گفت که تولید زمانی شکوفا میشود که موانع اداری از مسیر فعالان اقتصادی برداشته شود.
رئیس دستگاه تقنینی کشور همچنین در حوزه مسکن تاکید کرد که دولت نباید مسکنساز باشد؛ فقط باید زمین را واگذار و مسیر ساخت را تسهیل کند و در پایان، بار دیگر مولدسازی داراییهای راکد را مهمترین راه تأمین اعتبار پروژههای نیمهتمام دانست.
بهمن ۱۴۰۳ | مشهد مقدس: تبیین سیاستهای حکمرانی
دکتر قالیباف بلافاصله پس از سفر یزد، وارد مشهد شد و در دوره جهاد اکبر دانشجویان حضور یافت. در این برنامه، او یکی از کاملترین توضیحات خود درباره قانونگذاری، حکمرانی و رابطه دولت و ملت را ارائه کرد که از محورهای مهم سخنان او می توان به تأکید چندباره بر اجرای کالابرگ الکترونیک، تبیین قانون شفافیت آرا و ضرورت پاسخگویی نمایندگان، توضیح درباره قانون دوام با موضوع تمرکز مجوزدهی در پنجره واحد خدمات دولت، بررسی مسائل حکمرانی، ساختار بودجه و نحوه تعامل دولت و مجلس و گزارش مستقیم از عملکرد مجلس در حوزههای نظارتی و شفافیت اشاره کرد.
این جلسه یکی از مهمترین نشستهای دانشجویی دکتر قالیباف در سال ۱۴۰۳ بود.
اردیبهشت ۱۴۰۴ | گلستان: سفری که در تهران ادامه پیدا کرد
سفر گلستان یکی از مهمترین و پرجزئیاتترین سفرهای استانی رئیس مجلس در یکسال اخیر بود. در این سفر، گفتوگوهای اقتصادی درباره دامداریها، صنایع غذایی، واحدهای صنعتی و پروژههای نیمهتمام شکل گرفت. اما ویژگی مهم این سفر، ادامه پیگیریها در تهران بود.
پس از بازگشت و چند ماه بعد یعنی در مهرماه، دکتر قالیباف جلسه تکمیلی با حضور نمایندگان استان، کارشناسان و دستگاههای اجرایی برگزار کرد و بخشی از مطالبات استان را در سطح ملی پیگیری کرد. این اقدام در گلستان بازتاب مثبتی داشت و بهعنوان نمونهای از «حکمرانی پیگیر» از آن یاد شد.
خرداد ۱۴۰۴ | خوزستان: تولید در دل بحران
بخش قابل توجهی از مسائل مطرحشده از سوی دکتر قالیباف در کنار شنیدن بی واسطه کلام مردم، حول محور توسعه آبادان بر اساس ماده ۳۸ و ۴۸ قانون برنامه هفتم بود. رئیس مجلس از اهمیت پروژه راه آهن خرمشهر-بصره گفت و بر موضوع لایروبی اروند رود بر اساس برنامه هفتم تأکید کرد. همه این اظهارات در جریان سخنرانی در میان مردم و به مناسبت سالروز آزادسازی خرمشهر صورت گرفت.
مهر ۱۴۰۴ | سمنان: دانشگاه، سیاستگذاری و مسیر آینده
سفر سمنان نیز ترکیبی از اصلاع اصلی سفرهای دکتر قالیباف بود که در نشست بررسی شبیه سازی طرح رفع ناترازی انرژی در استان و شورای توسعه و برنامه ریزی استان که با حضور فعالان اقتصادی صورت گرفت، شرکت کرد. رئیس مجلس در جریان اظهارات خود سمنان را پیشتاز رفع ناترازی انرژی در کشور دانست و در برخی سخنرانیهای بعدی خود در تهران به این موفقیت اشاره کرد که این استان میتواند الگویی برای سایر استانها باشد. دکتر قالیباف همچنین مجددا بر اجرای طرح کالابرگ الکترونیک و مسکن تأکید کرد.
از جمله موضوعاتی که بعدا نیز توسط رئیس مجلس پیگیری شد، پروژههای نیمه تمام آب در شاهرود، گرمسار و سمنان و همچنین حل بحران آب استان و تکمیل کریدور شمال-جنوب و اتصال ریلی و جادهای از این منطقه بود.
آبان ۱۴۰۴ | خراسان شمالی: حضور در کنگره ۳هزار شهید و تحلیل وضعیت منطقه
سفر دکتر قالیباف به بجنورد با زیارت امامزاده سلطان سید عباس(ع)آغاز شد و سپس در کنگره ۳ هزار شهید خراسان شمالی سخنرانی کرد؛ سخنرانیای که محور اصلی آن «هویت ملی، مقاومت و تهدیدات امنیتی منطقه» بود.
قالیباف در این مراسم با اشاره به وضعیت تحولات منطقهای گفت: رژیم صهیونیستی بهدنبال «جنگ تحمیلی» و «صلح تحمیلی» و فرهنگ شهادت تنها عامل بنبستشکنی ملتهای منطقه است. او نقش مردم خراسان شمالی را در دفاع مقدس و امنیت امروز کشور برجسته کرد و بر پیوند انسجام ملی، مقاومت و پیشرفت تأکید داشت.
مهر ۱۴۰۴ | قم: گفتوگو با طلاب و تولیدکنندگان
موضوع اصلی نشستها در سفر قم، بعد از دیدار با علمای حوزههای علمیه و مراجع تقلید و دریافت توصیهها از ایشان، شامل نقش مردم در حکمرانی دینی، ضرورت پاسخگویی نهادها و تحولات اقتصادی بود که در جریان آیین تجلیل از اساتید و مدیران پژوهشی در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در قم به آن تاکید شد. مرکزی که نقش آن در کنار مرکز پژوهشهای مجلس برای قوه مقننه در حوزه تقنین و نظارت بسیار مهم است.
مهر ۱۴۰۴ | مشهد مقدس: دیپلماسی استانی و پارادیپلماسی ملی
در ۲۹ مهر ۱۴۰۴ دکتر قالیباف دوباره به مشهد رفت، این بار برای شرکت در نشست منطقهای دیپلماسی استانی؛ نشستی که رویکرد جدیدی در حکمرانی برای تقویت قدرت اقتصادی استانها محسوب میشود. او در این نشست، دیپلماسی استانی را یکی از وجوه واقعی حکمرانی دانست و تاکید کرد که پارادیپلماسی ملی باید بر ظرفیتهای محلی و منطقهای تکیه کند. او همچنین معتقد بود که استانها باید خودشان در توسعه روابط اقتصادی، فرهنگی و تجارینقشآفرینی کنند نه اینکه همه امور در پایتخت متمرکز باشد.
آبان ۱۴۰۴ | مشهد مقدس: یادواره شهدای هوافضا
در اواخر آبان ۱۴۰۴ نیز دکتر قالیباف مجددا به مشهد مقدس رفت و در سالگرد شهادت شهید حسن طهرانیمقدم و شهدای هوافضا سخنرانی کرد. در این مراسم، محور سخنان او تمرکز بر اقتدار دفاعی ایران، بازدارندگی و نقش نیروهای متخصص ایرانی بود. به اعتقاد رئیس مجلس اگر امروز میتوانیم طعم شکست را به رژیم صهیونیستی بچشانیم، نتیجه اقدامات طهرانیمقدمها و نسل پیشرو جهاد علمی در کشور است. این سخنرانی با تأکید بر پیوند«اقتصاد، امنیت و مقاومت» همراه بود.
الگوی سفرهای قالیباف؛ تبیین، تسهیل، پیگیری
مروری بر سفرهای استانی دکتر قالیباف در بازه آذر ۱۴۰۳ تا مهر ۱۴۰۴ نشان میدهد که این سفرها از یک الگوی ثابت پیروی میکند؛ الگویی که برخلاف سفرهای تشریفاتی، با سه رکن مشخص قابل تعریف است:
در همه استانها، گفتوگو با دانشجویان ستون اصلی برنامه بود. دکتر قالیباف با محورهایی چون «آینده ایران»، «شفافیت»، «اصلاح ساختار تصمیمگیری» و «نقش مردم» تلاش کرد حلقه ارتباطی سیاستگذار و نسل جوان را زنده نگه دارد.
اولویت رئیس مجلس برخلاف الگوی سخنرانیهای رسمی، در همه سفرها «شنیدن» بود؛ اینکه تولیدکننده از نزدیک مشکلاتش را بگوید، محور مدل حکمرانی اوست. تسهیلگری، مولد سازی و کاهش موانع ساختاری سه پایه ثابت سخنان او با فعالان اقتصادی بود.
نقطه تمایز سفرها، تداوم پیگیریها بود. آنچه درباره سفر استان گلستان رخ داد و پیگیری نتایج آن در تهران، نشان داد بخشی از سفرها صرفاً برای «بازدید» نیست؛ بلکه آغاز یک فرآیند تصمیمسازی است. سفرهای استانی دکتر قالیباف در این بازه، بیش از هر چیز نشان میدهد که او به دنبال بازگرداندن سیاستگذاری به میدان واقعی زندگی مردم است؛ جایی که دانشجو میپرسد، تولیدکننده توضیح میدهد و مسئول باید پاسخ بدهد.
این الگوی سفرها اگر تداوم یابد، میتواند تبدیل شود به چارچوب جدیدی از نظارت میدانی و پاسخگویی در جمهوری اسلامی؛ الگویی که در آن، تبیین، شنیدن و پیگیری سه ضلع همیشگی حکمرانی هستند./
پایان پیام
نظر شما